Artan girdi maliyetleri üreticilerin borç yükünü daha da ağırlaştırırken, ipotek altındaki tarım arazilerinin miktarı da artıyor. Üreticilerin talebi ise faiz ve vergi oranlarının yeniden düzenlenmesi.
Tarımsal üreticilerin üzerindeki kredi-borç sarmalı özellikle girdi maliyetlerinin büyük bir hızla arttığı son 2 yılda daha da zorlu bir hal aldı. Üretici nüfusun üzerindeki borç yükünün bir yönü ise geçtiğimiz günlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımladığı verilere yansıdı. Buna göre, üreticilerin borç ya da kredi taleplerine karşılık ipotek ettirdiği arazilerin toplam boyutu 40 milyon dekara kadar çıkmış durumda.
2 milyon üreticinin arazisi ipotekli
Ülke genelinde ipotek altındaki 39 milyon 474 bin 630 dekar tarım alanı, toplam tarım arazilerinin yaklaşık yüzde 15’ini oluşturuyor. Arazi tapusu üzerine ipotek konulan üreticilerin sayısı ise 1 milyon 964 bin 665’e ulaştı.
İpotekli tarım arazilerinin en yoğun olarak bulunduğu iller arasında ise tarım ekonomisi en gelişkin iller ön plana çıkıyor. Listede ipotekli arazi oranı en yüksek il yüzde 27,7 ile Aydın. 40 bin hektar arazinin ipotek altında olduğu Aydın’ı yüzde 26 ile Manisa ve yüzde 24,2 ile İzmir takip ediyor. Listede ilk sıralarda yer alan diğer iller ise Konya, Hatay, Kilis, Adana, Aksaray, Edirne ve Tekirdağ.
Üretime devam edebilmek için
Aydın’da üreticilerin geçmişten gelen borç yükünün üzerine artan girdi maliyetlerinin eklendiğini belirten Söke Ziraat Odası Başkanı Mustafa Tanyeri, üreticilerin üretime devam etmek için ipotek yoluna başvurduklarını söylüyor. “Söke’de pamuk hasadında makineleşmeye geçilmesiyle birlikte üreticilerimiz arazilerini ipotek göstererek kredi kullanmaya başladı” diyen Tanyeri, girdi maliyetlerinde ÖTV ve KDV’nin kaldırılması gerektiği görüşünde.
Faiz oranları yeniden yapılandırılmalı
Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri gibi kuruluşların kredilerinden faydalanmak için üreticilerin ipotek vermesinin yasal mevzuata dayandığına dikkat çeken Efeler Ziraat Odası Başkanı Mehmet Kendirlioğlu ise, “Biz bunu normal karşılıyoruz. Ancak özellikle özel bankalarda faiz oranları çok yüksek. Bir an önce yapılandırma yapılması gerekiyor” derken, “İpotekli alanların fazla olması Aydın üreticisinin borçlarının daha fazla olduğu anlamına gelmiyor” yorumunu yapıyor.
Toprak satışları giderek artıyor
Konya’nın pek çok bölgesinde ipotekten dolayı toprak satışlarında gözle görülür bir artış yaşandığını söyleyen Meram Ziraat Odası Başkanı Murat Yağız, “Üretici borçlarının acilen faizsiz olarak düzenlenmesi gerekiyor” derken, Karatay Ziraat Odası Başkanı Rıfat Kavuneker ise, “Üreticinin ipotek gösterdiği malın taşınması mümkün değil. Bu yüzden toprağını sattırmamak ve kara listeye düşmemek için borcunu ödüyor. Ama bu borcu ektiği üründen gelen para ile ödememiş oluyor” diye konuşuyor.