İncir üreticileri bu yıl girdi maliyetlerinin bile altında bir piyasa fiyatıyla karşı karşıya kaldı. Depolarda çürümeye başlayan ürünler için TMO tarihinde ilk kez kuru incir alımı yapmaya başladı.
Türkiye’nin marka tarım ürünlerinden biri olan incirde bu sezon ortalamanın çok aşağısında kalan üretici fiyatları ve ürünlerin depolarda kalmasına karşı beklenen hamle atıldı ve Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Tariş İncir Birliği aracılığıyla üreticiden kuru incir alımı yapmaya bu hafta başladı.
Tahıl ürünleri dışında meyve pazarına kuru üzüm alımıyla müdahil olan TMO, bu sayede tarihinde ilk kez kuru incir alımı da yapmış oldu. Bu uygulamanın başlamasının nedeni ise geçtiğimiz yıla oranla yarıya yarıya düşen üretici fiyatları. Hasat ve kurutma işlemlerinin ardından depolara girmeye başlayan ürünler, 2018’de kilosu ortalama 25 TL’ye alıcı bulurken bu yıl tüccar ve ihracatçıların 12 TL civarında teklif vermesi üreticileri zor durumda bıraktı.
Büyük beklenti hayal kırıklığına dönüştü
Bu yıl 90 bin tonlara kadar yaklaşan rekolte incirde üreticilerin beklentilerinin yüksek olduğunun bir göstergesi olmuştu. Ancak üretim maliyetini geçtiğimiz yılki fiyatları baz alarak yapan pek çok üreticinin düşük fiyatları kabul etmeyip satış yapmazken, bu kez de kurutulan incirler alıcı bulamayarak depolarda çürümeye başladı.
Müdahale alımına dair ilk olarak Eylül ayının ortalarına Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin, ardından Tariş İncir Birliği’nin “TMO alım yapacak olursa üzümde verdiğimiz desteğin aynısını veririz” açıklamasının ardından zamana karşı yarış başlarken, müdahale alımının kesinleşip hayata geçmesi için ise 1 ay daha beklemek gerekti.
Hangi incirler alınmayacak?
İncir üretiminin merkezi konumundaki Manisa ve İzmir bölgesindeki depolarda alımların başladığı şu günlerde üreticilerin ürettiği kuru incirlerin yarıya yakını pazara inmiş durumda. A kategorisi için kilo başına 18, B kategorisi için ise 16 TL fiyat belirlenen alımlar çatlak, hurda, küçük ve rutubet oranı yüzde 22’den yüksek olan incirleri kapsamıyor.
Alım yapılacak üreticilerin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olduğuna dair belgelerini getirmeleri gerektiğini söyleyen Germencik Tariş İncir Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bircan, “Üreticilerimiz ilk ürün olarak yüzde 60 A kategorisi ürünü getirmek zorunda. Kalan kısmı ise B kategorisi ürün olabilir” diye konuşuyor.