Fındıkta merakla beklenen alım fiyatları açıklandı. Ancak 22,5 TL olarak belirlenen fiyatlar ürünün pazarına dair görüş ayrılıklarını dindirecek gibi durmuyor.
Fındık özellikle son birkaç yıldır üzerine en hararetli tartışmaların döndüğü tarım ürünleri arasında ilk sırada geliyor. Her yıl rekolte tahminleri ve ona bağlı olarak ürün fiyatlarının merkezinde olduğu bu tartışmalar hasat sürecine girildiğinde ise hem somut veriler hem de açıklanan alım fiyatları ile yeni bir boyut kazanıyor.
Ancak 2020 yılı özelinde fındığın sıcak gündemi kış aylarında da etkisini sürdürdü. Yılın başlarında diğer fındık üreticisi ülkelerde yaşanan üretim düşüklüğü ve tekrar yükselişe geçen yurtdışı talepleri, Türkiye’nin açık ara lider olduğu ihracat pazarındaki rakipsiz konumunun sarsılmaya başladığı birkaç yıllık sürecin geride kalacağı heyecanını yarattı.
İlkbaharın gelmesiyle birlikte ise bu kez de yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının hem uluslararası pazardaki dengeler hem de hasatta duyulan işgücü ihtiyacı üzerinde yaratacağı etki endişelerin merkezine oturdu. Ancak gelinen noktada, fındıkta en azından çay hasadında yaşandığı ölçüde kaotik bir hasat sürecinin geçerli olmayacağı tahmin ediliyor.
Üçte bir artış yaşandı
Yine de pandemi koşullarında üreticilerin artan ekonomik kaygıları dinmiş değil. Dün itibariyle açıklanan alım fiyatları da bu bağlam üzerinde çokça konuşulacağa benziyor. Buna Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından bu sezon üretilen Giresun kalite kabuklu fındık 22,5 TL üzerinden üreticiden alınacak. Levante kalite kabuklu fındıkta ise bu fiyat 22 TL olarak belirlendi.
Bu rakamlar, geçtiğimiz yıla oranla alım fiyatlarında yaklaşık üçte birlik bir artışa denk geliyor. TMO’nun 2019 taban fiyatları 2018’e oranla yüzde 2,5 civarında bir artışla iki ürün kategorisi için sırasıyla 17 TL ve 16,5 TL olarak belirlenmişti. Peki şimdi tarım dışı sorunların da eklendiği zorlu bir atmosferde hasada hazırlanan üreticiler için bu fiyatlar tatmin edici olacak mı?
Mayıs ayında 24 TL’den fındık satışı yapılmıştı
Mayıs ayında TMO’nun satışa çıkardığı 20 bin ton fındığa olan talep ve 24 TL’ye yükselen fiyat üreticilerin beklentilerini oldukça arttırmıştı. Son olarak Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ise üst üste yapılan hesaplamaların ardından toplam 665 bin tonluk bir rekolte tahminine ulaşıldığını açıklamıştı.
Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk geçtiğimiz günlerde yaptığı değerlendirmede fındıkta 20 TL’lik bir taban fiyatının üreticiyi memnun edeceğini söylemişti. Geçen sezon TMO’nun koymuş olduğu kota nedeniyle üreticilerin çoğunun ürününü 10-15 TL’den satmak zorunda kaldığını hatırlatan Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan ise, “TMO’nun elindeki fındık 24 TL ediyorsa yeni fiyatların da 24 TL olması gerekiyor” demişti.
Enflasyon oranları göze alınıyor mu?
Ordu Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, üreticilerin geçen sezonki kapanış fiyatları seviyesinde bir alım fiyatı beklediğini dile getirirken, Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi ise Mayıs ayındaki fiyatlara Haziran ve Temmuz aylarına ait enflasyon oranlarının da göze alınarak ekleme yapılmasını ve fındık fiyatının 25 TL olarak belirlenmesi gerektiğini açıklamıştı.