TMO’nun açıkladığı alım fiyatlarını yetersiz bulan çeltik üreticileri, geçmişte alım yapan büyük tüccarların da piyasadan silinmesi sonucu alternatifsiz kaldıklarını söylüyor.
TMO’nun yerli çeşitlerde yüzde 6 fiyat farkıyla açıkladığı çeltik alım fiyatları üreticileri memnun etmedi. Geçmiş yıllarda çeltik alımı yapan büyük sanayicilerin batması ya da etkisiz hale gelmesi de üreticileri alternatifsiz bırakıyor.
Yerli çeşitler için bin 675 TL
Üreticilerin uzun süreli bekleyişinin ardından Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) alım fiyatları 10 Ekim’de Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik tarafından açıklanmıştı. Osmancık ve diğer yerli çeşitler için ton başına bin 675 TL fiyat belirlenirken Baldo’ya 2 bin 80 TL, ithal çeşitlere ise bin 575 TL fiyat biçilmişti.
Yüzde 2 fiyat farkı yeterli değil
Ancak Türkiye’deki çeltik üretiminin yüzde 80’ini karşılayan Trakya’da üreticiler açıklanan fiyatlardan memnun değil. tarlasera.com’un görüştüğü Trakya Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Sedat Balcılar, “Osmancık’a yüzde 6, bölgemizde yüzde 80 oranında ekili olan ithal çeşitlere ise yüzde 2’lik enflasyon farkı verilmesi tatminkar değil” diye konuşuyor.
Mazot 6 ayda yüzde 40 zamlandı
Çeltik üreticilerinin Ziraat Bankası vasıtasıyla kullandıkları kredilerin yıllık maliyetinin yüzde 15 civarında olduğuna dikkat çeken Balcılar, “İlkbaharda topraklarımızı hazırlarken mazotun litresi 3 TL’ydi. Bugün ise 4,25 TL. 6 ay içinde mazota yüzde 40 zam gelirken, bize verilen fark ise yüzde 2 düzeyinde kaldı” diyor.
Büyük alıcılar piyasadan siliniyor
Trakya’da çeltik alımlarının yaklaşık yüzde 80’i TMO tarafından yapılıyor. Üreticiler Eylül ayı sürecinde TMO’nun taban fiyatları hasat sonrası geç bir tarihte açıklaması nedeniyle zor durumda kaldıklarını belitmişlerdi. Alım yapan büyük tüccarların son yıllarda piyasadan silinmeye başlaması ise üreticiyi alternatifsiz bırakıyor.
İstanbul’a satanlar paralarını alamadı
Pirinçte sanayicilerin etkisiz hale geldiğini söyleyen Balcılar, “İstanbul’daki büyük tüccarların batması sonucu buradan İstanbul’a pirinç satanların çoğu parasını alamadı. FETÖ’cü tüccarların malvarlıklarına el konulması nedeniyle bunların kesmiş oldukları çekler de karşılıksız konuma düştü” diyor.
Kayyum atamaları ve iflaslar art arda geldi
İpsala’da bulunan Sezon Pirinç örneğinde olduğu gibi pek çok fabrikanın etkisiz hale geldiğini belirten Balcılar, “Alım yapan çoğu şirkete kayyum atandı, bazıları ise battı. Tabii mal sahibinin alışveriş yapmasıyla kayyumun alışveriş yapması aynı şey değil. Şu anda yalnızca Gönen tarafından bazı sanayiciler gelip mal alıyor” şeklinde konuşuyor.
Depo sorunun nedeniyle kısıtlı alım yapılıyor
Bu durum Trakya pirincinde depolama sorununu da beraberinde getiriyor. Bugün itibariyle TMO’nun günlük alım miktarı bin 300 ton. Üreticinin tek umut olarak gördükleri TMO’nun depo yetersizliği nedeniyle kısıtlı alım yapabildiğini söyleyen Balcılar, “Türkiye’de üretimin yarısı Edirne’de yapıldığı için bu miktar az geliyor. TMO da bunu çözmek için mücadele ediyor. Son olarak günlük alım miktarını 4 bin tona çıkaracaklarını söylediler. Bu gerçekleşirse bölgede bir rahatlama yaşanır” yorumunu yapıyor.